جنبش عدم تعهد
اجلاس سران جنبش عدم تعهد
با توجه به اینکه در مورد زمان و تاریخ دقیق شکلگیری جنبش عدمتعهد تاریخهای ضدونقیضی مطرح شده، طبیعی است که در مورد اهداف اولیه این جنبش و اینکه براساس چه اصولی استوار شده هم اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد.
درحالیکه روایتهای گوناگون از ایجاد این جنبش توسط رهبران سه غول سیاسی وقت، یعنی جواهر لعل نهر (نخستوزیر هند)، جمال عبدالناصر (رئیسجمهورمصر) و مارشال تیتو (رهبر یوگسلاوی سابق) بهعنوان سه قلوهای جنبش عدمتعهد در کنفرانس بلگراد در سال1961 حکایت میکنند، اما برخی دیگر شکلگیری این جنبش را به کنفرانس کشورهای آسیایی و آفریقایی در باندونگ اندونزی در سال1955 نسبت میدهند که در جریان آن در مورد استعمار و نفوذ غرب بحث شده و این جنبش از سوی کشورهای تازه استقلال یافته از قدرتهای استعماری سابق، تأسیس شده است.
با این حال این جنبش تنها شش سال بعد از این اجلاس در بلگراد و در پی اقدام تیتو شکل و فرم رسمی خود را پیدا کرد و رهبران اصلی پایهگذار آن احمد سوکارنو (رهبر سابق اندونزی)، جواهر لعل نهرو، تیتو، جمال عبدالناصر و ان کروما (رهبر سابق غنا) بودند. این جنبش در اوج جنگ سرد، نام عدمتعهد یا بیطرف را برای خود برگزید. در واقع در دهه60 میلادی، بعد از دوقطبیشدن جهان، جریان سومی تحت نام جنبش عدمتعهد ظهور پیدا کرد که بیشتر کشورهای عضو آن از امپراتوریهای سابق اروپایی مستقل شده و هدف اصلی آنها ایجاد نیرویی تازه میان دو ابرقدرت غرب و شرق و اعطای قدرت به کشورهای عضو این جنبش بهواسطه اتحاد و حمایت متقابل بهخصوص در عرصههای بینالمللی بود.
این جنبش با ایدههای زیادی شکل گرفت و در سالهای اولیه ایجاد آن، انتظارها و وعدههای زیادی در مورد اهداف آن مطرح شد. اما حتی در سالهای اولیه تأسیس هم جنبش عدمتعهد به اندازهای که لازم بود، مؤثر واقع نشد. این جنبش برای شروع، از نظر اقتصادی و نظامی ضعیف بود و به همینخاطر نتوانست نقش عامل توازن میان شرق و غرب را ایفا کند. نکته بعدی اینکه جنبش عدمتعهد موفق نشد به برخی از اصول و اهداف اولیه خود نظیر ارتقای منافع متقابل و مشترک، همکاری و صلح پایدار میان کشورها و خودداری ورزیدن از هرگونه اقدام و تهدید حمله دیگر کشورها یا توسل به زور یا سیاستهای استقلالطلبانه هریک از اعضای آن و برقراری رابطه با کشورهای دیگر براساس اهداف صلحجویانه متعهد بماند. بهرغم ترسیم اهداف اولیه، برخی از کشورهای این جنبش با دیگر اعضای آن درگیر شده و همین مسئله سبب شد که جنبش عدمتعهد مطابق آنچه از ابتدا وعده آن را داده بود، نتواند بزرگترین جنبش صلحطلب تاریخ نام بگیرد. ضمن اینکه خیلی از اعضای آن از مدتها پیش، از نظر سیاسی به یکی از دو ابرقدرت شرق و غرب پیوستهاند؛ اگرچه این وابستگی هیچ ربطی به موقعیت جغرافیایی این کشورها نداشته و براساس دیدگاههای ایدئولوژیک حدفاصلی میان جهان کاپیتالیست و سوسیالیست را شامل میشود. همین وقایع باعث شد که خیلیها این فرضیه را مطرح کنند که جنبش عدمتعهد در واقع با از بین رفتن این ایدئولوژی به پایان راه خود رسیده است.
سردرگمی بعد از جنگ سرد
نکتهای که مطرح میشد این بود که بعد از جنگ سرد و سقوط اتحاد جماهیر شوروی در سال1991، منطق ادامه بقای جنبش عدمتعهد تا حدی زیرسؤال رفته ولی خیلی از اعضا، ازجمله هند علیه جدایی کشورها از این جنبش بهپا خاسته و مدعی شدند که به مرور زمان جهان از نظر اقتصادی حالت طبقاتی و ناعادلانه پیدا کرده و بدینترتیب جنبش عدمتعهد باید مرزهای خود را گستردهتر کرده و برای مبارزه با بیعدالتی بهپا خیزد؛ اگرچه ایراد بزرگ وارده به دولت هند این بود که این کشور هم توافقنامههای هستهای متعددی با ایالات متحده منعقد کرده است، ضمن اینکه طی سالیان اخیر خیلی از کشورهای آفریقایی رویکردی به سمت کشورهای شرق، بهخصوص چین داشتهاند و جنبش عدمتعهد هم دیگر تمایلی نسبت به ایجاد توازن بین شرق و غرب ندارد و باید دید نقش آتی این جنبش با توجه به اینکه ایدئولوژیهای سیاسی قبلی آن دستخوش تغییرات زیادی شدهاند، چه خواهد بود.
این سازمان که با اهداف استقلالطلبانه و ضداستعماری شکل گرفته بود، بعد از پایان دوران جنگ سرد درپی گسترش همکاریهای بیشتر میان کشورهای توسعه یافته بود، ضمن اینکه گرایشی ضدهژمونیکی با توجه به سلطه طلبی آمریکا بهعنوان ابرقدرت کنونی درعرصه بینالمللی هم درمیان این کشورها رواج یافت. رویکرد ایالات متحده به جنبش عدمتعهد اینگونه بود که اگر این کشورها با آمریکا همپیمان نیستند، پس لزوما علیه این کشور خواهند بود و همین موضوع سبب شد که ایالات متحده بهصورت دشمن طبیعی اعضای این جنبش معرفی شود، بهخصوص که آمریکا هم امروز کشورهای عضو این جنبش را بهصورت مخالفان دیرینه دولت خود به دیده شک و تردید مینگرد.
متعهد یا غیرمتعهد؟
بین اعضای جنبش عدمتعهد، 9کشور (افغانستان، پاکستان، عراق، مصر، اردن، کنیا، نیجریه، اتیوپی و تانزانیا) از 10دولتی که بیشترین کمکهای خارجی را طی سال2012 میلادی از سوی دولت آمریکا دریافت کردهاند به چشم میخورند. ضمن اینکه در بین آنها 9کشور از بزرگترین متحدان غیرعضو ناتوی آمریکا از سال1989 به این طرف شامل مصر، اردن، بحرین، فیلیپین، تایلند، کویت، مراکش، پاکستان و افغانستان هم حضور دارند. دیگر اعضای آن ازجمله هند، سنگاپور،آفریقایجنوبی و عربستان سعودی هم دارای روابط تجاری مهمی با دولت ایالات متحده هستند. با این حال، اعضای این جنبش با اتخاذ مواضعی مشابه در تصمیمگیریهای شورای امنیت سازمان ملل متحد تأثیرگذاری قابل توجهی داشتهاند. اکتبر گذشته در جریان اجلاس سازمان ملل متحد این گروه به درخواست دولت سوریه مبنی برعدمحمایت از قطعنامه ضد بشاراسد اروپاییها وفادار ماندند. اگرچه بهدلیل بروز اختلاف نظر در بین کشورهای عربی در مورد حوادث فعلی سوریه، این درخواست دولت اسد با موفقیت چندانی روبهرو نشد ولی اعضای جنبش عدمتعهد با هر 11رای مخالف و تقریبا تمامی 43رای ممتنع، اتحاد و یکپارچگی لازم در حمایت از یکی از اعضای جنبش را نمایان ساختند.
حفظ استقلالطلبی
بهرغم پارادوکسهای موجود در بین اهداف کشورهای عضو و به حاشیه رانده شدن اهداف اولیه این سازمان، درمیان اعضای این جنبش کشورهایی همچون ایران با تأکید بر ادامه فعالیتهای هستهای خود و مقابله با مخالفتهای ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا، کماکان روحیه استقلالطلبی و عدموابستگی خود به شرق و غرب را حفظ کردهاند. ایران که پیمان انپیتی را امضا و همواره اعلام کرده که برنامه هستهای خود را با اهدافی صلحجویانه دنبال میکند، به تعهدهای خود در این زمینه ازجمله بازدیدهای مسئولان آژانس انرژی اتمی بینالمللی وفادار مانده است. جنبش عدمتعهد مقرر کرده که دستیابی به تکنولوژی هستهای برای اهداف صلحجویانه بلامانع است و انتظار میرود در اجلاس امسال این جنبش در تهران، تأکید مضاعفی در مورد مواضع هستهای کشورها صورت گیرد. البته باید دید کشورهای عضو این جنبش برای حل اختلافنظرهای موجود با آژانس بینالمللی هستهای چه تدابیری خواهند اندیشید. درعین حال نگرانیهای ایالات متحده نسبت به مواضع اعضای این جنبش و تقویت هرچه بیشتر آن در آستانه اجلاس آتی که در سال2015 در ونزوئلا برگزار خواهد شد، بهمراتب بیشتر خواهد شد. انتظار میرود در روابط بین کشورهای چپگرای آمریکای لاتین، نظیر ونزوئلا و کوبا و ایالات متحده تنشهای بیشتری ایجاد شود. واشنگتن نیاز مبرمی مبنی بر بهبود روابط با کشورهای این منطقه احساس میکند و مسلما بعد از پایان انتخابات ریاستجمهوری در ماه نوامبر نخستین اقدامات ضروری برای حل این معضل را انجام خواهد داد.
در این نشست ابتدا قائم مقام وزیر خارجه مصر سخنرانی و سپس ریاست این نشست را به علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان واگذار خواهد کرد.
آفتاب: نشست دو روزه وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد دقایقی پیش در مرکز همایشهای بینالمللی صدا و سیما آغاز به کار کرد.
به گزارش مهر، مراسم افتتاحیه اجلاس دو روزه وزیران خارجه جنبش عدم تعهد صبح امروز سه شنبه در سالن همایشهای بینالمللی صدا و سیما در تهران آغاز شد.
در این نشست ابتدا قائم مقام وزیر خارجه مصر سخنرانی و سپس ریاست این نشست را به علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان واگذار خواهد کرد.
اجلاس عدم تعهد در روزهای 5 و 6 شهریور در سطح کارشناسان ارشد برگزار شد و بخش اصلی اجلاس (اجلاس سران) روزهای 9 و 10 شهریور ماه برگزار میشود.
بنا بر این گزارش مفاد پیشنویس سند شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در نشست دو روزه کارشناسان ارشد این جنبش بررسی و به تصویب رسید و این پیش نویس ابتدا به اجلاس وزیران خارجه و پس از آن برای تایید نهایی به اجلاس سران جنبش عدم تعهد ارایه خواهد شد.
0
خبرگزاری فارس: سفر دبیرکل سازمان ملل به ایران یکی از دو اتفاق نامیمون برای سران رژیم صهیونیستی و آمریکا بود که با ورود او به تهران به وقوع پیوست. اکنون آنها باید منتظر اتفاق دوم باشند یعنی حضور رئیس جمهور مصر در ایران.
به گزارش فارس، بهرغم همه فشارها و جوسازیهای رسانهای برای وادار کردن دبیرکل سازمان ملل متحد به تغییر تصمیمش برای سفر به ایران، بان کی مون امروز (چهارشنبه) وارد تهران شد. همین موضوع بود که موجب شد روزنامه «وال استریت ژورنال» در مطلبی بنویسد: « ایران، رقابت بر سر بان کی مون را برد».
این روزنامه آمریکایی با بیان اینکه همه مخالفان سفر بان کی مون به تهران طی چند روز گذشته تلاش خود را برای ممانعت از این سفر در محافل خصوص و عمومی انجام دادند، نوشت: «این سفر، تهران را از نظر بینالمللی برجسته میکند».
وال استریت ژورنال با اشاره به اینکه ایران و کشورهای غربی مخالف آن، رقابت شدیدی در زمینه سرمایهگذاری روی سفر بان کی مون به ایران داشتند، نوشت: «از نظر گروههای مختلف مخالف ایران، سفر بان کی مون به تهران، ایران را از نظر بینالمللی برجسته میکند و تهران را در مرکز توجهات جهانی قرار میدهد. این درحالیست که اسرائیل و آمریکا در طول هفته گذشته برای عدم حضور دبیرکل سازمان ملل به تهران لابی گستردهای کردند با این حال، سخنگوی بان کی مون از حضور قطعی او در نشست عدم تعهد خبر داد».
«آلیوون بادارا سیسه»، وزیر امور خارجه سنگال در مصاحبه با خبرنگار فارس ابراز داشت که روابط دو جانبه ایران و سنگال از یکسال پیش قطع شده و دو کشور همچنان روابطی با یکدیگر ندارند.
وی همچنین از زمان بازگشایی سفارت ایران در سنگال نیز ابراز بیاطلاعی کرده و ابراز داشت که دو طرف در این خصوص بحث میکنند.
سیسه در پاسخ به سوالی اظهار داشت که به خاطر ایران به ایران نیامده بلکه حضورش تنها به خاطر اجلاس عدم تعهد است و اظهار امیدواری نمود که روابط میان دو ملت به زودی مجددا برقرار شود.
وی شیوه برگزاری اجلاس عدم تعهد در تهران را فوقالعاده دانست و به ملت و دولت ایران بابت برگزاری این اجلاس، جدیت در سازماندهی آن و میهماننوازی تبریک گفت.
وزیر امور خارجه سنگال همچنین در جمع تعدادی از خبرنگاران بار دیگر بر اهمیت اجلاس تهران تاکید کرد و از تلاش و جدیت ایران برای برگزاری اجلاس تقدیر کرد.
وی خواستار آن شد که جنبش عدم تعهد در تمام بحرانهای جهانی فرستاده ویژه داشته باشد، سازمان همکاریهای کشورهای جنوب را تشکیل دهد، شورای مسایل اجتماعی و اقتصادی ایجاد کند و از صرف صدور اعلامیه و محکومیت، فراتر رود.
خبرگزاری فارس: جلیلی در دیدار با وزیر خارجه الجزایر با اشاره به سوابق مبارزات ضداستکباری مردم الجزایر بر نقش مهم این کشور در پیشبرد اهداف جنبش عدم تعهد تأکید کرد و گفت: کشورهای آزاد و مستقل در چارچوب جنبش غیر متعهدها میتوانند با انسجام و و حدت به یک قطب جهانی تبدیل شوند.
به گزارش خبرگزاری فارس، «مراد مدلسی» وزیر امور خارجه الجزایر در حاشیه نشست 2 روزه وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در آستانه اجلاس سران در تهران، عصر امروز با دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفتوگو کرد.
دکتر جلیلی در این دیدار با اشاره به سوابق مبارزات ضد استکباری مردم الجزایر بر نقش مهم این کشور در پیشبرد اهداف جنبش عدم تعهد تأکید کرد و گفت: کشورهای آزاد و مستقل در چارچوب جنبش غیر متعهدها میتوانند با انسجام و و حدت به یک قطب جهانی تبدیل شوند.
نماینده مقام معظم رهبری در شورایعالی امنیت ملی با تبیین طرح دشمنان برای جلوگیری از بهره برداری کشورهای اسلامی و مستقل از فرصتهای جدید فراروی ملتها اظهار داشت اعضای جنبش عدم تعهد باید در برابر دسیسه اختلاف افکنی دشمنان و برافروختن آتش منازعات طائفی و مذهبی، هوشیار باشند و با تجمیع ظرفیتهای بالای خود انحصارهای جبهه امپریالیستی را در عرصههای مختلف بشکنند.
دبیر شورایعالی امنیت ملی همچنین با تشکر از حمایت مستمر الجزایر از حقوق مسلم جمهوری اسلامی در برخورداری از فنآوری صلح آمیز هستهای، اصرار ایران بر حقوق خود را در واقع دفاع از حقوق همه اعضای معاهده N.P.T و کشورهای مستقل دانست.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، بانکیمون دبیرکل سازمان ملل امروز (چهارشنبه) بعد از دیدار و گفتوگو با علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در نشستی خبری در پاسخ به این سؤال که برخی شما را به رفتار دوگانه در مسائلی مثل حقوق بشر متهم میکنند؛ مواضع شما در خصوص نقض حقوق بشر در ایران چیست، اظهار داشت: من قبل از هر چیز از آقای لاریجانی به خاطر میزبانی از من و هیئتم تشکر میکنم و بسیار خوشحالم که برنامه خودمان را با بازدید از مجلس شورای اسلامی ایران شروع میکنم.
وی افزود: اولین بار است که بنده به عنوان دبیرکل سازمان ملل به ایران میآیم ولی دلیل نمیشود که من قبلا ایران نبوده باشم؛ از سال 1974 به دفعات به عنوان یک دیپلمات کرهای به ایران آمدم و خاطرات بسیار خوبی هم دارم.
بان کی مون ادامه داد: من فکر میکنم که تمام دنیا باید از ایران به خاطر تمدن و فرهنگ بسیار غنی متشکر باشد؛ ما میدانیم که ایرانیان دستاوردهای بزرگی را برای کل بشریت در طول تاریخ داشتهاند و من به همین دلیل من به مردم ایران احترام زیادی میگذارم و برای آنها ارزش زیادی قائل هستم.
دبیرکل سازمان ملل گفت: در حال حاض که ایران ریاست جنبش عدم تعهد را بر عهده گرفته، میدانم که این کشور و مردمش میتوانند بیش از پیش در جامعه جهانی نقش ایفا کنند و همکاری بیشتری با سازمان ملل داشته باشند.
وی اضافه کرد: ایران به مسائلی که در جامعه بینالمللی وجود دارد و مسائلی که در خاورمیانه وجود دارد، کمک کند و من فکر میکنم ایران میتواند نقش بسیار مفیدی در این زمینه ایفا کند.
وی اظهار داشت: ما با ریاست مجلس شورای اسلامی ایران صحبتهایی داشتیم و من به آقای لاریجانی گفتم که به نظرم ایران میتواند در تحولات منطقه کمک کننده باشد؛ همچنین در مورد سوریه با همدیگر صحبت کردیم و از حمایتهای ایران در جریانهای دموکراسی خواهانه در منطقه تشکر کردیم.
دبیرکل سازمان ملل ادامه داد: همچنین ما از ایران به خاطر میزبانی از پناهندگان افغانی که تعداد زیادی بودند، تشکر کردیم و اعتقاد داریم ایران میتواند نقش مهمی را در صلح و ثبات در افغانستان، یمن، عراق و بحرین ایفا کند.
بان کی مون گفت: من اینجا هستم تا به مسئولان ایرانی بگویم ایران میتواند نقش مهمی را در حل و فصل بحران سوریه به صورت مسالمتآمیز ایفا کند؛ مردم سوریه رنج زیادی را متحول شدند و در ماههای گذشته 20 هزار نفر جان خود را از دست دادهاند و مردم این کشور به دنبال مطالبات خود هستند.
وی اظهار داشت: من فکر میکنم ایران میتواند نقش مهمی را در حل بحران در سوریه ایفا کند.
خبرگزاری فارس:عصر امروز بان کی مون با محمود احمدی نژاد رییس جمهور کشورمان دیدار کرد.
● گزارش تصویری مرتبط
-------------------------------
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس ،بان کی مون دقایقی پیش با محمود احمدی نژاد رییس جمهور اسلامی کشورمان دیدار کرد.
رییس جمهور در دیدار با بان کی مون ضمن مذاکره در خصوص مهمترین مسائل بین المللی و منطقه ای نقش و جایگاه جنبش عدم تعهد در برقراری صلح و امنیت پایدار در جهان را مورد بررسی قرار داد.
دبیر کل سازمان ملل متحد ظهر امروز به منظور شرکت در شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به تهران وارد شد و تا این لحظه با لاریجانی و احمدی نژاد دیدار کرد.
دیدار با رهبر معظم انقلاب و دبیر شورای عالی امنیت ملی از دیگر برنامه های بان کی مون در سفر به ایران است.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، علی لاریحانی رئیس مجلس شورای اسلامی پس از دیدار و گفتوگو با بان کی مون دبیرکل سازمان ملل در نشست خبری ضمن ابراز خرسندی از حضور بان کی مون دبیر کل سازمان ملل در ایران اظهار داشت: آقای بان کی مون بعد از حضور در ایران ابراز علاقه کرده که به پارلمان بیاید و با مسئولان مجلس مذاکراتی داشته باشد.
وی افزود: قسمتی از مذاکرات ما انجام شده و بقیه مذاکرات به بعد از ناهار موکول میشود.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: خیلی خوشحال هستیم که آقای دبیرکل به ایران آمده هر چند که قبلا هم به ایران سفر داشتند ولی در این مسند تاکنون به ایران نیامده بودند.
لاریجانی اضافه کرد: با توجه به اهمیتی که مسند آقای بان کی مون در ایجاد صلح در جهان دارد، فرصت مغتنمی بود که امروز در مورد مسائل مهم منطقه با وی صحبت کنیم.
وی اظهار داشت: در حال حاضر مسائل حساسی در منطقه وجود دارد، رویکرد ایران ایجاد صلح در منطقه است و ما با کشورهای همسایه در منطقه ارتباط خوبی داریم و اگر در موضوعی اختلاف داشته باشیم، ربطی به مشاجرات ندارد.
لاریجانی تاکید کرد: ما نظرات خودمان را داریم اما کمک کننده به ایجاد صلح در منطقه هستیم.
وی ادامه داد: متاسفانه برخی کشورهای بزرگ دائما در منطقه ماجراجویانه عمل میکنند و نوعی به هم ریختگی در منطقه بوجود میآورند.
لاریجانی به مسائل سوریه اشاره کرد و گفت: آنچه که در حال حاضر در سوریه میبینیم، به خاطر ماجراجوییهای برخی کشورهاست البته بنده نگرانیهای خود را از مسائل و ماجراهای سوریه بیان کردهام.
به گزارش خبرنگار فارس مستقر در ستاد خبری شانزدهمین اجلاس کشورهای عدم تعهد، «ایوان مارکیج» وزیر امور خارجه صربستان گفت: ما به عنوان یک عضو ناظر از اروپا در نشست عدم تعهد در تهران شرکت کردیم.
مارکیج در پاسخ به فارس تصریح کرد: کشورش نسبت به نتایج مثبت نشست شانزدهم در سطح منطقهای و بینالمللی امیدوار است.
وی افزود: ما علاقمندیم در سایه چنین نشستهایی همکاریهای همه جانبه و دوجانبه گسترش یابد.
وزیر خارجه صربستان در پایان گفت: صربستان و ایران روابط خوب و رو به گسترشی با یکدیگر دارند.
بر اساس این گزارش، یکشنبه و دوشنبه نشست کارشناسان جنبش عدم تعهد در تهران برگزار شد و از روز سه شنبه (دیروز) نشست وزرای خارجه کشورهای عدم تعهد آغاز به کار کرد و امروز نیز ادامه دارد.
شانزدهمین نشست سران عدم تعهد نیز روزهای پنجشنبه و جمعه نهم و دهم شهریور ماه در سالن اجلاس سران برگزار میشود.
8شهریور91
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.